Sự ra đời của tế bào gốc đã đánh dấu bước ngoặc lớn trong y học tái tạo với khả năng điều trị các loại chưa có thuốc chữa. Tế bào gốc đã có những đóng góp thiết thực vào đời sống y học trên thế giới mà không còn chỉ là nghiên cứu lý thuyết.
Tế bào gốc là gì?
Tế bào gốc (TBG – Stem Cells) là tế bào có khả năng phân chia không ngừng và biệt hóa thành tất cả các loại tế bào trong cơ thể. Có nguồn gốc từ lớp ngoại, trung và nội bì. Chúng không biệt hóa cho đến khi nhận tín hiệu thích hợp để phát triển thành 1 loại tế bào chuyên biệt.
Loại tế bào này có tiềm năng ứng dụng rất lớn trong y khoa. Chúng có thể được sử dụng để thay thế các tế bào và mô đã bị tổn thương hoặc mất đi do bệnh tật.
Trẻ sơ sinh có rất nhiều tế bào gốc đa năng và khỏe mạnh cần thiết cho sự phát triển. Giúp chúng phục hồi sau các bệnh truyền nhiễm và chấn thương.
Khi chúng ta già đi, số lượng tế bào gốc lưu thông trong cơ thể bắt đầu giảm mỗi năm, khiến việc chữa lành và phục hồi trở nên khó khăn hơn nhiều theo thời gian.
Vai trò chính
TBG rất được chú trọng trong y học. Đây là loại tế bào duy nhất có khả năng phân chia thành các tế bào riêng biệt trong cơ thể. Từ đó, giúp chúng có khả năng tái tạo, tái sinh. Chính nhờ chức năng đó mà TBG đã được ứng dụng rộng rãi trong nhiều khía cạnh như:
Điều trị bệnh
Sử dụng TBG để chữa trị các bệnh về xương khớp, chấn thương,..
Công dụng của TBG có thể được sử dụng để sửa chữa các mô bệnh và mô tổn thương. Từ hỗ trợ điều trị vô sinh đến các ca bệnh khó, bệnh hiểm nghèo. Có thể kể đến như: chấn thương tủy sống, bệnh tiểu đường, Parkinson, Alzheimer, tim, đột quỵ, bỏng, ung thư,..
Chúng có thể được nuôi cấy trở thành thế bào mới, để ứng dụng trong phẫu thuật cấy ghép và tái tạo.
Thử nghiệm độ an toàn
TBG được sử dụng tỏng nghiên cứu, thử nghiệm
Trước khi sử dụng thuốc lên con người, TBG được dùng để thử chất lượng và độ an toàn. Chẳng hạn, TBG thần kinh được sử dụng để kiểm tra thuốc trị bệnh thần kinh. Để xem tế bào có bị tổn hại hay không trước khi áp dụng lên người sống. Hình thức này đã có hiệu quả trực tiếp cho loại thuốc dùng để chữa bệnh nhiễm độc tim.
Trẻ hoá làn da
TBG giúp tăng sinh collagen, trẻ hoá làn da
TBG cũng có thể đẩy nhanh tốc độ tái tạo da, thúc đẩy cơ thể sản xuất collagen.
Bên cạnh nguồn từ cơ thể con người, TBG còn được nuôi dưỡng từ thực vật để phục vụ cho kỹ nghệ làm đẹp. Xem lại tế bào gốc có tác dụng gì cho da
Các chiết xuất từ thực vật thường nhiễm thuốc trừ sâu, bị nước nhiễm bẩn thâm nhập. Nhưng tế bào gốc thực vật được chăm sóc trong phòng thí nghiệm sẽ không vấp phải những vấn đề này. Giúp chống oxy hóa rất tốt, giúp ngăn ngừa nếp nhăn, trị thâm và mụn. Giúp cho làn da săn chắc và căng đầy, sáng bóng.
Có rất nhiều loại thực vật tham gia cung cấp TBG. Mỗi loại có công dụng khác nhau. TBG từ gừng giúp thu nhỏ lỗ chân lông, táo ngăn ngừa nếp nhăn quanh mắt…
Lời khuyên
Hiểu được khả năng tái tạo cũng như chức năng “thần thánh” của TBG, chúng ta cần phải tăng sinh và giảm thiểu sự mất mát TBG. Thậm chí là tăng lượng dự trữ những tế bào có khả năng tái tạo này trong cơ thể.
Một số thực phẩm tự nhiên giúp tăng sinh tế bào gốc có thể kể đến sau đây:
- Các loại quả mọng như dâu đen, quả goji, quả lựu, quả việt quất…
- Các loại rau họ cải như súp lơ, bông cải xanh, cải xoăn, bắp cải, cải ngọt,,…
- Củ gừng
Bên cạnh đó, một lối sống năng động với nhiều bài tập làm tăng số lượng TBG lưu thông trong cơ thể. Thường xuyên chơi thể thao có hàng tá tác động tích cực đến hệ tim mạch và hô hấp.
Đồng thời, giấc ngủ cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc tăng sinh TBG. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc thiếu ngủ hoặc mất ngủ sẽ rất bất lợi cho chức năng của tế bào gốc trong cơ thể. Giảm thời gian ngủ đêm sẽ làm giảm khả năng di chuyển của tế bào gốc.
Hút thuốc lá gây hại cho sức khoẻ và giảm tăng sinh TBG
Rượu và hút thuốc lá có thể có tác động tiêu cực nghiêm trọng đến chức năng thích hợp của TBG. Nghiên cứu đã chứng minh rằng những người hút thuốc không lành bệnh bằng những người không hút thuốc. Uống rượu thường xuyên dẫn đến bệnh gan và căng thẳng oxy hóa não do viêm thần kinh mãn tính. Vì vậy, hãy uống vừa phải và ngừng hút thuốc để bảo vệ nguồn TBG trong cơ thể bạn.
