Tế bào gốc (TBG) có rất nhiều chức năng và được ứng dụng rộng rãi trong y học tái tạo. Tuy nhiên, có những điều không phải ai cũng biết rõ về chúng. Vậy những điều đó là gì? Mời bạn đọc cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
Tổng quan
Tế bào gốc (Stem cell) là nguồn nguyên liệu cần thiết của cơ thể
Tế bào gốc là nguyên liệu thô của cơ thể – tế bào mà từ đó tất cả các tế bào khác có chức năng chuyên biệt được tạo ra. Trong điều kiện thích hợp trong cơ thể hoặc phòng thí nghiệm, TBG phân chia để tạo thành nhiều tế bào hơn gọi là tế bào con.
Các tế bào con này trở thành tế bào gốc mới hoặc tế bào chuyên biệt (biệt hóa) với chức năng cụ thể hơn, chẳng hạn như tế bào máu, tế bào não, tế bào cơ tim hoặc tế bào xương. Không có tế bào nào khác trong cơ thể có khả năng tự nhiên để tạo ra các loại tế bào mới.
Xem ngay:
Tại sao lại có sự quan tâm đến tế bào gốc như vậy?
Các nhà nghiên cứu hy vọng các nghiên cứu tế bào gốc có thể giúp:
- Tăng cường hiểu biết về cách các bệnh xảy ra. Bằng cách quan sát các tế bào gốc trưởng thành thành các tế bào trong xương, cơ tim, dây thần kinh, các cơ quan và mô khác. Các nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về cách các bệnh và tình trạng phát triển.
Tế bào gốc được sử dụng để điều trị các bệnh trong y học
- Tạo ra các tế bào khỏe mạnh để thay thế các tế bào bị ảnh hưởng bởi bệnh tật. Nhằm tái tạo và sửa chữa các mô đã bị tổn thương hoặc bị ảnh hưởng bởi bệnh tật. Những người có thể được hưởng lợi từ liệu pháp tế bào gốc bao gồm những người bị chấn thương tủy sống, bệnh tiểu đường loại 1, bệnh Parkinson, bệnh xơ cứng teo cơ một bên, bệnh Alzheimer, bệnh tim, đột quỵ, bỏng, ung thư và viêm xương khớp.
- Chúng có tiềm năng được phát triển để trở thành mô mới để sử dụng trong cấy ghép và y học tái tạo. Các nhà nghiên cứu tiếp tục nâng cao kiến thức về TBG và ứng dụng của chúng trong y học cấy ghép và tái tạo.
- Thử nghiệm các loại thuốc mới về độ an toàn và hiệu quả. Trước khi sử dụng thuốc ở người, các nhà nghiên cứu có thể sử dụng một số loại TBG để kiểm tra độ an toàn và chất lượng của thuốc. Loại thử nghiệm này rất có thể sẽ có tác động trực tiếp đến việc phát triển thuốc để thử nghiệm độc tính trên tim.
Tế bào gốc đến từ đâu?
Có một số nguồn TBG:
- TBG phôi. Các tế bào gốc này đến từ phôi thai từ 3 đến 5 ngày tuổi. Ở giai đoạn này, một phôi được gọi là phôi nang và có khoảng 150 tế bào. Đây là các TBG đa năng (ploo-RIP-uh-tunt), có nghĩa là chúng có thể phân chia thành nhiều TBG hơn. Hoặc có thể trở thành bất kỳ loại tế bào nào trong cơ thể. Đặc điểm này cho phép chúng được sử dụng để tái tạo hoặc sửa chữa mô, cơ quan bị bệnh.
- TBG trưởng thành. Những TBG này được tìm thấy với số lượng nhỏ trong hầu hết các mô trưởng thành. Chẳng hạn như tủy xương hoặc chất béo. TBG trưởng thành có khả năng hạn chế hơn trong việc tạo ra các tế bào khác nhau. Cho đến gần đây, các nhà NC cho rằng TBG trưởng thành chỉ có thể tạo ra các loại tế bào tương tự.
Tế bào gốc chu sinh từ máu dây rốn đang được nghiên cứu và phát triển bởi tiềm năng của chúng
- TBG chu sinh. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra TBG trong nước ối cũng như máu dây rốn. Các tế bào gốc này có khả năng biến đổi thành các tế bào chuyên biệt. Nước ối lấp đầy túi bao quanh và bảo vệ thai nhi đang phát triển trong tử cung. Các nhà NC đã xác định được TBG trong các mẫu nước ối được lấy từ phụ nữ mang thai. Nhằm xét nghiệm hoặc điều trị – một thủ tục gọi là chọc dò nước ối.
Tại sao lại có tranh cãi về việc sử dụng tế bào gốc phôi?
TBG phôi được lấy từ phôi giai đoạn đầu – một nhóm tế bào hình thành khi trứng được thụ tinh với tinh trùng tại phòng khám thụ tinh trong ống nghiệm. Bởi vì TBG phôi người được chiết xuất từ phôi người, nên đã xuất hiện tranh cãi về đạo đức.
Viện Y tế Quốc gia đã tạo ra các hướng dẫn cho nghiên cứu TBG ở người vào năm 2009. Các hướng dẫn xác định TBG phôi và cách chúng có thể được sử dụng trong nghiên cứu. Và bao gồm các khuyến nghị về việc hiến tặng TBG phôi. Ngoài ra, các hướng dẫn nêu rõ rằng TBG phôi từ phôi được tạo ra bằng phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm. Và chỉ có thể được sử dụng khi phôi không còn cần thiết nữa.
